WCAG 2.1 – podstawowe wymogi

Dostępność stron internetowych stała się nieodzownym elementem projektowania stron www, zwłaszcza w kontekście globalnych standardów i wymogów prawnych. Wytyczne dotyczące dostępności treści internetowych, znane jako WCAG 2.1, stanowią kluczowy zestaw zaleceń mających na celu uczynienie internetu bardziej dostępnym dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. W tym artykule dowiesz się jakie podstawowe wymogi WCAG 2.1 każda strona internetowa powinna spełniać, aby być zgodna z najlepszymi praktykami w dziedzinie dostępności.

Podstawowe wymogi WCAG 2.1

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1 rozszerza i buduje na WCAG 2.0, dodając nowe wytyczne i kryteria sukcesu, aby lepiej adresować potrzeby osób z ograniczeniami w zakresie mobilności, wzroku, słuchu oraz funkcji poznawczych.

Podstawowe wymogi, które należy spełnić, aby treść internetowa była zgodna z WCAG 2.1:

1. Dostępne (Perceivable)

• Tekst alternatywny dla treści nietekstowych – Każdy obiekt nietekstowy (np. obrazy) powinien mieć tekst alternatywny.
• Napisy i audiodeskrypcje – Dla mediów audio i wideo wymagane są napisy dla treści dźwiękowych, a także audiodeskrypcje dla treści wizualnych.
• Dostosowanie prezentacji – Użytkownicy muszą mieć możliwość dostosowania prezentacji treści bez utraty informacji (np. zmiana kontrastu, rozmiaru tekstu).

2. Obsługiwane (Operable)

• Dostępność za pomocą klawiatury – Wszystkie funkcje muszą być dostępne za pomocą klawiatury.
• Czas dostępny – Użytkownicy muszą mieć wystarczająco dużo czasu, aby przeczytać i użyć treści.
• Unikanie i korygowanie błędów – Treści muszą pomagać użytkownikom unikać i korygować błędy.

3. Zrozumiałe (Understandable)

• Czytelność -Tekst musi być napisany i przedstawiony w sposób łatwy do zrozumienia.
• Przewidywalność – Strony muszą działać w przewidywalny sposób.
• Pomoc w unikaniu błędów – Strony muszą pomagać użytkownikom unikać, a także korygować błędy.

4. Solidne (Robust)

• Kompatybilność – Treść musi być wystarczająco solidna, aby mogła być interpretowana przez szeroki zakres użytkowników, w tym przez osoby korzystające z asystujących technologii.

Nowości w WCAG 2.1

WCAG 2.1 wprowadza nowe kryteria sukcesu, które adresują następujące obszary:

• Dostępność na urządzeniach mobilnych – Zapewnienie dostępności dla użytkowników na urządzeniach mobilnych poprzez uwzględnienie kwestii dotykowych, a także małych ekranów.
• Osoby z niskim wzrokiem – Lepsze wsparcie dla użytkowników z ograniczeniami wzrokowymi, które nie kwalifikują się jako całkowita utrata wzroku.
• Osoby z ograniczeniami poznawczymi – Uwzględnienie potrzeb osób z trudnościami w uczeniu się, jak również ograniczeniami poznawczymi.
• Poziomy konformacji A, AA, AAA – Aby być zgodnym z WCAG 2.1, strony internetowe i aplikacje mobilne muszą spełniać te wytyczne na jednym z trzech poziomów konformacji: A (najniższy), AA (średni) lub AAA (najwyższy). Większość organizacji dąży do spełnienia wymogów na poziomie AA, który jest uznawany za złoty standard dostępności cyfrowej.

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190000848/T/D20190848L.pdf

Prawo o dostępności cyfrowej:

https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/prawo-o-dostepnosci-cyfrowej

WAVE – Walidator WCAG  2.0

Swoją stronę internetową pod kątem zgodności z Wytycznymi Dostępności Treści w Internecie (WCAG 2.0) możesz sprawdzić za pomocą walidatora on-line, dostępnego na stronie http://wave.webaim.org

Walidator to narzędzie online, które umożliwia sprawdzenie, czy strona internetowa spełnia międzynarodowe standardy dostępności, takie jak te określone w WCAG 2.0. Jest to kluczowe dla zapewnienia, że treści są dostępne dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami.

Walidatory są używane do analizy kodu HTML strony w celu identyfikacji błędów i nieprawidłowości, które mogą wpływać na jej dostępność. Pomagają one deweloperom i administratorom stron w usprawnieniu kodu, aby był bardziej zrozumiały dla osób korzystających z różnych technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranowe.

Jakich informacji dostarcza walidator?

Walidator dostarcza raport, w którym wskazuje:

• Błędy krytyczne (często oznaczone kolorem czerwonym), które należy natychmiast poprawić.
• Ostrzeżenia (kolor żółty), które wymagają uwagi, ale nie są tak pilne.
• Informacje o poprawności struktury strony, jak użycie nagłówków i roli ARIA (kolor niebieski i fioletowy).
• Dane dotyczące nawigacji i atrybutów, takich jak alt teksty dla obrazów (kolor zielony).

Jak posługiwać się walidatorem?

Po wejściu na stronę walidatora, wystarczy wpisać adres URL badanej strony w odpowiednie pole i kliknąć przycisk „Check” lub odpowiednik. Narzędzie przeprowadzi skanowanie i wygeneruje szczegółowy raport z błędami i sugestiami poprawek.

Aby skorzystać z walidatora:

1. Otwórz walidator w przeglądarce internetowej.
2. Wpisz adres URL strony, którą chcesz sprawdzić.
3. Kliknij „Check” lub podobny przycisk, aby rozpocząć analizę.
4. Przejrzyj wyniki i zastosuj rekomendowane zmiany w kodzie swojej strony.

Używanie walidatora jest stosunkowo proste i może znacząco przyczynić się do poprawy dostępności strony internetowej.

Wtyczki do WordPress

WP-Accessibility

WP Accessibility to darmowa wtyczka z oficjalnego katalogu WordPress, stworzona przez Joe Dolsona. Oferuje ona różnorodne narzędzia i funkcje, które pomagają administratorom stron w osiąganiu lepszej zgodności z międzynarodowymi standardami dostępności. Chociaż wtyczka dodaje wiele przydatnych funkcji dostępności, sama w sobie nie uczyni strony w pełni zgodną z WCAG. Zapewnia jednak dużą elastyczność i możliwość dostosowania do używanego motywu WordPress. Umożliwia to łatwe włączanie lub wyłączanie poszczególnych funkcji w zależności od potrzeb użytkownika.

Kluczowe funkcje WP-Accessibility:

• Opcje kontroli dostępności – WP-Accessibility pozwala na dodawanie szeregu udogodnień dostępności, takich jak kontrastowe kolory, przyciski do zmiany rozmiaru tekstu, a także ustawienia dla czytników ekranu.
• Skip Links – Wprowadza łatwo dostępne „skip links” , które pozwalają użytkownikom pominąć nawigacyjny lub inny powtarzający się kontent.
• Usuwanie atrybutów title – Wtyczka oferuje opcję usunięcia atrybutów title z linków. Jest to przydatne, gdyż czytniki ekranu często lepiej działają bez nich.
• Dodawanie języka i kierunku tekstów – Umożliwia określenie atrybutów lang i dir w tagach HTML, co jest istotne dla poprawnej interpretacji stron przez technologie asystujące.
• Poprawa formularzy – Wprowadza automatyczne etykietowanie elementów formularzy dla lepszego dostosowania do potrzeb użytkowników korzystających z technologii wspomagających.

Zalety WP-Accessibility:

• Łatwość użycia – Wtyczka jest stosunkowo łatwa w konfiguracji i używaniu, co sprawia, że jest dostępna nawet dla osób, które nie są ekspertami w dziedzinie dostępności internetu.
• Zgodność z WCAG – Wtyczka oferuje funkcje, które pomagają spełniać wymagania WCAG 2.0 na poziomie AA, co jest standardem dla większości witryn rządowych i edukacyjnych.
• Bezpłatna – WP Accessibility jest dostępna za darmo, co sprawia, że jest atrakcyjnym wyborem dla wielu stron WordPress.
• Konfigurowalne skip linki – Umożliwiają tworzenie i dostosowanie linków pomijających, które usprawniają nawigację dla użytkowników korzystających z technologii wspomagających.
• Wyróżnianie linków – Poprawia widoczność linków przez ich podkreślanie, co jest szczególnie pomocne dla osób niedowidzących.
• Przycisk zmiany wielkości czcionki – Pozwala zwiększyć czcionkę, co ułatwia czytanie, choć oferuje tylko jeden stopień powiększenia.
• Deklaracja języka w HTML – Poprawia interakcję z czytnikami ekranu przez określenie języka treści strony, co wspiera prawidłowe tłumaczenie.
• Tryb kontrastowy kolorów – Ustawiony w sposób, który znacząco poprawia czytelność dla osób z ograniczeniami wzrokowymi poprzez zwiększenie kontrastu między tekstem a tłem.
• Wizualizacja fokusu klawiatury – Zapewnia wyraźne zaznaczenie aktywnych elementów na stronie, co ułatwia nawigację za pomocą klawiatury.
• Narzędzie do testowania kontrastu – Pomaga w ocenie, czy strona spełnia wymogi kontrastu kolorów, co jest kluczowe dla czytelności treści.
• Wyłączanie otwierania linków w nowym oknie – Zwiększa komfort użytkowników, którzy mogą mieć trudności z obsługą wielu okien przeglądarki.
• Tytuł wpisu w linkach „czytaj więcej” – Dodaje dodatkowe informacje do linków, ułatwiając użytkownikom zrozumienie, co znajduje się pod linkiem.
• Rozbudowane funkcje dostępności – Oferuje szereg narzędzi dodatkowych, które można dostosować do specyficznych potrzeb użytkowników.
• Elastyczność w zarządzaniu funkcjami – Umożliwia indywidualne włączanie i wyłączanie funkcji dostępności w zależności od potrzeb strony.
• Kompletne tłumaczenie wtyczki – Wtyczkę można w pełni przetłumaczyć na język polski, co ułatwia zarządzanie nią w polskojęzycznych środowiskach.

Wady WP-Accessibility:

• Potrzeba wiedzy technicznej – Aby w pełni wykorzystać możliwości wtyczki i dostosować wygląd toolbara, wymagana jest podstawowa znajomość HTML i CSS, co może stanowić barierę dla osób bez doświadczenia technicznego.
• Ograniczenia w tłumaczeniach – Wtyczka posiada niekompletne tłumaczenie, a etykiety przycisków w panelu administracyjnym WordPressa nie są dostępne do tłumaczenia przez standardowe narzędzia. Dostosowanie językowe wymaga korzystania z zewnętrznych narzędzi takich jak Poedit, Loco Translate, lub platformy translate.wordpress.org, co może wymagać specjalistycznej wiedzy o tłumaczeniach w WordPressie.
• Ograniczone funkcje – Chociaż wtyczka oferuje podstawowe narzędzia dostępności, może nie wystarczać dla bardziej zaawansowanych wymagań zgodności z WCAG lub innymi standardami.
• Niewystarczająca dokumentacja – Funkcje oferowane przez wtyczkę są zaawansowane i użyteczne, jednak mogłyby być lepiej opisane, co ułatwiłoby użytkownikom ich zrozumienie i implementację.
• Wymaga regularnych aktualizacji – Aby wtyczka była skuteczna, musi być regularnie aktualizowana, aby nadążać za najnowszymi standardami dostępności i zmianami w technologiach webowych.

Podsumowując, wtyczka WP Accessibility jest oficjalnie zalecana przez WordPress Accessibility Team i stanowi wartościowe narzędzie dla stron wymagających zgodności z WCAG 2.1. Służy do poprawy dostępności serwisów rządowych czy publicznych. Chociaż wtyczka oferuje wiele przydatnych funkcji, jej obsługa wymaga pewnej wiedzy technicznej. Interfejs może wydawać się nieco przestarzały, a maksymalne wykorzystanie jej możliwości wymaga zrozumienia struktury strony oraz wytycznych WCAG 2.1.

Chociaż WP Accessibility nie gwarantuje, że strona będzie w 100% dostępna, to jest solidnym narzędziem wspierającym dostępność. Nie zastąpi profesjonalnego audytu, ale może znacząco zwiększyć zgodność strony z wymogami dostępności. Dodatkowo, wtyczka ta nie wprowadza nowych problemów dostępności. W konsekwencji czyni ją cennym dodatkiem do każdej strony WordPress starającej się o poprawę dostępności.

WP Accessibility Helper

WP Accessibility Helper (WAH) to wtyczka WordPress, która pomaga w dostosowaniu stron internetowych do wymogów dostępności. Dzięki niej, webmasterzy mogą zwiększać zgodność swoich witryn z międzynarodowymi standardami dostępności, takimi jak WCAG.

Kluczowe funkcje WP Accessibility Helper:

• Możliwość zmiany wielkości czcionki, kontrastu kolorów, a także włączenie trybu czytania dla niedowidzących.
• Obsługa skrótów klawiaturowych.
• Pomoc w nawigacji po stronie.
• Obsługa niestandardowych CSS.

Zalety WP Accessibility Helper:

• Łatwość użytkowania.
• Szeroka gama opcji dostosowania.
• Wsparcie dla wielu funkcji dostępności.

Wady WP Accessibility Helper:

• Może być obciążająca dla strony.
• Ograniczenia w darmowej wersji.
• Zależność od używanego motywu WordPress.

Podsumowując, WP Accessibility Helper to użyteczne narzędzie dla każdego, kto chce poprawić dostępność swojej strony WordPress. Dzięki wielu funkcjom i łatwej obsłudze, stanowi atrakcyjną opcję dla administratorów stron. Ważne jest jednak, aby mieć na uwadze potencjalne wpływy na wydajność strony i ograniczenia wersji darmowej.

Accessibility by UserWay

Wtyczka Accessibility by UserWay to jedna z popularniejszych wtyczek do dostępności dla stron internetowych. Zapewnia różnorodne funkcje mające na celu zwiększenie zgodności strony z międzynarodowymi standardami dostępności, takimi jak WCAG. Ta wtyczka jest stosowana na wielu platformach, w tym WordPress. Oferuje szeroki zakres narzędzi dostępnościowych, które mogą być łatwo zaimplementowane na dowolnej stronie internetowej.

Kluczowe funkcje Accessibility by UserWay:

• Widget dostępności można łatwo dodać do strony.
• Dostosowanie kontrastu, wielkości tekstu, odstępu między literami.
• Możliwość przekształcenia treści strony w tekst monochromatyczny lub negatyw.
• Ułatwienie nawigacji po stronie za pomocą klawiatury.
• Możliwość ustawienia skrótów klawiaturowych.
• Czytnik ekranowy, poprawia dostępność dla osób niewidomych i niedowidzących.
• Dostępny w wielu językach.

Zalety Accessibility by UserWay:

• Łatwa instalacja.
• Działa na wielu platformach i systemach zarządzania treścią.
• Szeroka dostępność funkcji.
• Dostępny w wersji bezpłatnej.

Wady Accessibility by UserWay:

• Zaawansowane funkcje są dostępne tylko w płatnych wersjach.
• Zależność od zewnętrznych skryptów.
• Potencjalne problemy z prywatnością spowodowane łączeniem się z zewnętrznymi serwerami.

Podsumowując, Accessibility by UserWay jest efektywnym narzędziem, które znacząco może poprawić dostępność strony internetowej. Oferuje użytkownikom możliwość dostosowania strony do ich indywidualnych potrzeb. To narzędzie jest szczególnie przydatne dla stron starających się zwiększyć zgodność z międzynarodowymi standardami dostępności. Ważne jest jednak, aby zwrócić uwagę na potencjalne ograniczenia darmowej wersji, a także wpływ na wydajność strony.

One Click Accessibility

One Click Accessibility to wtyczka WordPress zaprojektowana z myślą o prostocie i łatwości użycia. Umożliwia szybkie wdrożenie funkcji dostępności na stronach internetowych. Jej celem jest pomoc w szybkim osiągnięciu zgodności z podstawowymi standardami dostępności, takimi jak WCAG.

Kluczowe funkcje One Click Accessibility:

• Możliwość zmiany rozmiaru czcionki, kontrastu i przełączanie między trybami wysokiego kontrastu.
• Skróty klawiaturowe.
• Linki pomijające.
• Usuwanie atrybutu title, co zwiększa czytelność dla osób korzystających z czytników ekranu.

Zalety One Click Accessibility:

• Prostota instalacji i użycia.
• Podstawowe funkcje dostępności.
• Bezpłatna.

Wady One Click Accessibility:

• Ograniczone funkcje.
• Brak zaawansowanych opcji konfiguracyjnych.
• Możliwe problemy z kompatybilnością.

Podsumowując, One Click Accessibility jest przydatnym narzędziem dla tych, którzy chcą szybko i łatwo wprowadzić podstawowe funkcje dostępności na swoją stronę WordPress. Chociaż jest idealna dla mniejszych witryn lub blogów, większe organizacje lub te z bardziej skomplikowanymi wymaganiami dostępności mogą potrzebować bardziej zaawansowanych rozwiązań.

Podsumowanie – WCAG 2.1 – podstawowe wymogi

Wprowadzenie do zgodności z WCAG 2.1 jest kluczowe dla zapewnienia dostępności stron internetowych dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. W tym kontekście, wtyczka WP Accessibility okazuje się być cennym narzędziem. Pomaga spełnić podstawowe wymogi WCAG 2.1, takie jak dostępność treści nietekstowych, obsługa strony klawiaturą, a także zapewnienie czytelności i przewidywalności interfejsu. Choć sama wtyczka nie gwarantuje pełnej zgodności z WCAG 2.1, oferuje podstawowe funkcje, które ułatwiają tworzenie bardziej dostępnych stron. Jest to pierwszy krok w kierunku budowania stron internetowych, które są przyjazne dla wszystkich użytkowników, bez względu na ich ograniczenia. Oprócz korzystania z narzędzi takich jak WP Accessibility, kluczowe jest zrozumienie i stosowanie wszystkich poziomów konformacji WCAG: A, AA, i AAA. Dzięki temu maksymalnie zwiększysz dostępność cyfrową.

---

---